Chociaż narastające konflikty międzynarodowe, niepewna sytuacja polityczna oraz wprowadzanie ceł w różnych częściach świata rodzą pytania o przyszły porządek świata, możemy stwierdzić, że Polska kontynuuje swoją drogę przemian, z coraz dojrzalszą i stabilniejszą gospodarką oraz jasną wizją swojego rozwoju.
Prywatne mieszkania studenckie w Polsce – nowe perspektywy?
Dekadę po kryzysie gospodarczym, świetnie rozwinięta branża handlowa oraz usługowa, a także dobrze rozwijający się przemysł i dystrybucja, wywierają wpływ na nowoczesny sektor mieszkaniowy – nie tylko na sektor wynajmu prywatnego, ale także na dostrzegalny wzrost zapotrzebowania na specjalnie zaprojektowane mieszkania dla studentów.
Polska nadrabia zaległości gospodarcze
Pomimo, że dane demograficzne pokazują obraz wciąż nieznacznie malejącej populacji (obecnie przekraczającej 38 milionów), prawie wszystkie inne czynniki społeczno-gospodarcze dla Polski są pozytywne: dane dotyczące bezrobocia (obecnie poniżej 4%) i historycznie niskie stopy procentowe (wynoszące 1,5%) dają wyobrażenie jaką drogę przebył ten kraj w ciągu ostatnich 15 lat. W tamtym okresie mniej więcej jedna piąta obywateli była bez pracy, a stopy procentowe przekraczały 5%. Jednocześnie należy odnotować prawie trzykrotny wzrost przeciętnego wynagrodzenia – obecna średnia pensja wynosi równowartość 10.000 EUR rocznie – i chociaż wciąż pozostaje stosunkowo niska w porównaniu z krajami Europy Zachodniej, stanowi ogromny krok naprzód i dużą część przewagi konkurencyjnej kraju. Zarówno S&P (A-), jak i Moody’s (A2) prognozują stabilną perspektywę wewnętrznych inwestycji Polski, przy rosnącym zainteresowaniu inwestorów ze Środkowego i Dalekiego Wschodu, a także ze Stanów Zjednoczonych, konkurujących obecnie z bardziej tradycyjnymi inwestorami z Europy Zachodniej.
Dynamiczna siła robocza
Wiele można pisać o specjalnych strefach ekonomicznych oraz ulgach podatkowych mających na celu przyciągnięcie kapitału zagranicznego, prawdą jednak jest, że prawdziwym atutem Polski jest jej siła robocza, łącząca dyscyplinę, etykę pracy i dbałość o szczegóły, przypominająca tym poprzednie pokolenia pracowników krajów Zachodu, co szczególnie doceniają zagraniczni pracodawcy. Prawdopodobnie kompetentni pracownicy nie stanowią głównej przyczyny wpływającej na decyzję o przeniesieniu biznesu do Polski, jednak z pewnością stają się powodem do pozostania w tym kraju i dalszego rozwoju. Polskie uczelnie są kuźnią produkującą dobrze wykształconą, wielojęzyczną kadrę, która jest źródłem narodowej dumy i zazdrości w wielu, tak zwanych „bardziej rozwiniętych” krajach. ”Polska ma bardzo młody profil demograficzny, a poziom wykształcenia jest bardzo wysoki”, jak zauważył Scott Newman, starszy wiceprezes State Street Banku, w wywiadzie wyjaśniającym sukces rozwinięcia polskiego oddziału tej firmy, do ponad 4 000 pracowników.
Nowy trend na świecie – specjalnie przystosowane mieszkania dla studentów …
Obserwujemy rosnącą liczbę studentów studiujących dziennie oraz napływ zagranicznych studentów przybywających do polskich szkół wyższych, korzystających z atrakcyjnych kosztów edukacji w Polsce. We wcześniejszych latach „studenci zagraniczni” zazwyczaj posiadali polskie korzenie, obecne statystyki pokazują szybko rosnącą liczbę studentów bez wcześniejszych powiązań z Polską. Liczby pokazują, że już ponad 70 000 osób to zagraniczni absolwenci polskich uniwersytetów, wzrasta też ilość wniosków z zagranicy o ponad 10% rocznie. Prognozuje się, że liczba zagranicznych absolwentów przekroczy liczbę 100 000 wkrótce po 2020 roku. Ponad 50% zagranicznych studentów pochodzi z okolic polskich granic wschodnich – tj. z Białorusi i Ukrainy – ale coraz liczniejsze są osoby pochodzące z krajów Europy Południowej, np. Włoch, Hiszpanii i Turcji, a najbardziej popularne wśród zagranicznych studentów miasta, to zdecydowanie Warszawa i Kraków.
Coraz więcej polskich, jak i zagranicznych studentów nie jest zadowolonych z bardzo przeciętnych warunków w domach studenckich i wykazuje żywe zainteresowanie nowym rynkiem nieruchomości, czyli specjalnymi mieszkaniami dla studentów w największych miastach Polski. Akademiki pozostające własnością uczelni i kwaterujące studentów w wieloosobowych pokojach, ze wspólnymi łazienkami i kuchniami, powoli odchodzą do przeszłości. Mimo znacznej różnicy cen między akademikami a nowo pojawiającymi się prywatnymi domami studenckimi, te ostatnie wydają się być przebojem rynku ostatnich lat.
Z perspektywy inwestycyjnej można zwrócić uwagę na przejęcie przez japońskiego inwestora Kajima większościowego udziału Oaktree w spółce Student Depot, w której współinwestor Griffin nadal posiada swój mniejszościowy udział. Student Depot, oferujący około 2 000 miejsc noclegowych w 5 lokalizacjach – w Warszawie, Poznaniu, Lublinie, Wrocławiu i Łodzi, jest obecnie największym graczem na rynku i nadal rozwija się, myśląc o nowych inwestycjach w Krakowie i Gdańsku. Inni znani inwestorzy na tym rynku to Golub GetHouse, Basecamp i Gent Holding, których zainteresowanie obejmuje stolicę oraz główne miasta uniwersyteckie. Również kolejni poważni międzynarodowi inwestorzy powoli próbują swoich sił na tym rynku, np. Catella poprzez projekt Trio w centrum Krakowa przy ul. Rakowickiej. Jest to zupełnie nowa inwestycja, której wynajem rozpocznie się niebawem, bo już w pierwszej połowie 2020r. W Trio znajduje się prawie 300 lokali, z których około 150, w dwóch budynkach, to bardziej tradycyjne apartamenty przeznaczone do długoterminowego wynajmu, podczas gdy w osobnym budynku znajduje się prawie 140 pokoi dla studentów. Nawet przed wprowadzeniem lokali na rynek – Leach & Partners, wynajmujący i zarządzający lokalami dla Catella, byli mile zaskoczeni poziomem zainteresowania, zarówno w części najmu długoterminowego projektu, jak i w przypadku budynku mieszkalnego dla studentów.
Jeśli chodzi o preferencje osób studiujących, to lokalizacja okazała się nieoczekiwanie kluczową kwestią, ale dostępność udogodnień na miejscu, takich jak centrum fitness, sklep spożywczy, kawiarnia i pralnia, ma również duże znaczenie. Istnieje także tendencja do wynajmowania Indywidualnych pokoi zamiast kilkuosobowych lokali oraz naliczania miesięcznych opłat za całościową usługę, obejmującą nie tylko czynsz najmu, ale także media i Wi-Fi. Pokoje dwuosobowe w prywatnych domach studenckich są zazwyczaj wycenione na około 2000 PLN miesięcznie, podczas gdy ceny za większe pokoje jednoosobowe mogą również osiągnąć ten poziom, zaczynając się od 1 500 PLN za miesiąc.
Z pewnością są to dopiero początki rozwijającego się rynku prywatnych mieszkań studenckich, ale wszystkie dotychczasowe wskaźniki wskazują, że stanie się on tak ważnym sektorem w Polsce, jak w Wielkiej Brytanii i innych krajach Europy Zachodniej. Jak po każdej dużej korekcie ekonomicznej, tak i tym razem można oczekiwać, że inwestycje w ten sektor w ciągu następnej dekady staną się rosnącą pulą aktywów chronioną przed inflacją i zamieszaniem na rynku.